Na chwilę odetchnijmy od zalewu zapowiedzi jaką oferują nam wydawcy. W zamian opowiemy wam o książce, która nigdy nie trafiła do szerokiego obiegu, nie oznacza to jednak że nigdy nie ujrzymy jej na półkach księgarń.

Gdy w 2012 roku w kinach odbyła się premiera "Mrocznego widma" w technologii 3D, do sprzedaży trafił również nowy słownik ilustrowany oparty na filmie. Kilka miesięcy przed premierą kinową, wydawnictwo DK Publishing zaproponowała Jasonowi Fry’owi opracowanie tego słownika i poszerzenie go względem wydania z 1999 roku. Fani posiadający obie publikacje, mogę zauważyć co zostało dodane w porównaniu do opracowania Davida Westa Reynoldsa, autora pierwszego wydania. Premiera nowego ilustrowanego albumu odbyła się w styczniu 2012 roku, natomiast w Polsce książka została wydana przez Egmont Polska w lutym, tuż przed premierą kinową.

W planach Lucasfilmu było konwertowanie w trójwymiar i oddanie do dystrybucji również pozostałych epizodów. Idąc za ciosem, DK Publising ponownie zatrudniło Fry’a do opracowania kolejnego poszerzonego słownika, tym razem dotyczącego "Ataku klonów", opartego na wydaniu z 2002 roku. Książka została skończona, a data jej wydania została ustalona na czerwiec 2013 roku. Niestety, jak to bywa w biznesie, bywają inne priorytety. Przejęcie firmy Lucasfilm, w tym i marki Star Wars™ przez Walt Disney Company, zaniechało te plany, a powodem tego było skupienie całej uwagi na tworzeniu epizodu VII "Przebudzenie Mocy". Dalszymi implikacjami było zawieszenie wielu projektów, jak również wstrzymanie wydania nowego słownika. Tak więc, jak w przypadku filmu, tak i premierę książki odłożono.

Okładka wstępna #1

Okładka wstępna #2

Okładka wydania duńskiego

Autor, Jason Fry, nie mając wpływu na tą decyzję, skupił się na swoich następnych projektach. Jednak w czasie jednego ze spotkań z pracownikiem DK, Simonem Beecroftem, Jason wspomniał o swojej niewydanej książce, zauważając że posiada jedną z nielicznych kopii słownika, aczkolwiek tylko w wersji cyfrowej. Simon po krótkim zastanowieniu, oświadczył że prawdopodobnie ów słownik został gdzieś wydany w wersji drukowanej i prawdopodobnie tym miejscem jest Dania.
Fry zaczął szukać informacji w internecie na temat duńskiego przekładu, jednak niczego nie znalazł i się poddał. Zastanawiało go, jaki sens miało wydanie słownika w Danii, a nie wydanie na rynku amerykańskim. Pewnego dnia Jason otrzymał paczkę od brytyjskiego oddziału DK, zawierającą książki jego autorstwa, a którą nadał Simon Beecroft. Niemałe zdziwienie naszło Fry'a, gdy okazało się że w paczce odnalazł również "Klonernes Angreb: Den Ultimative Illustrerede Guide", duńskie wydanie słownika jego autorstwa, które zostało wydane przez oficynę Alvilda. Pracownik tego wydawcy, Jonas Holm Hansen, tak opisał powód jej wydrukowania: Kiedy plany wyemitowania epizodów w 3D uległy zmianie, rozważaliśmy niewydawanie drugiego słownika. Pamiętam jednak sytuację, gdy w czasie odwiedzin w miejskiej bibliotece, przeglądałem literaturę Star Wars i zauważyłem pierwsze wydanie albumu. Było ono brudne, brakowało mu stron i ledwo trzymało się w całości. To był ten moment kiedy podjąłem decyzje, że poszerzony słownik musi zostać wydany. I tak też zrobiliśmy.
Tak przedstawia się historia wydanego tylko w jednym państwie, uzupełnionego słownika ilustrowanego opartego na epizodzie II - "Ataku klonów". Bardzo możliwe, że gdy Disney przypomni sobie o epizodach w 3D, ujrzymy słownik również w polskim przekładzie i w polskich księgarniach.


KOMENTARZE (13)

Na dniach ukazała się powieść Kenobi Johna Jacksona Millera, o czym niedawno pisaliśmy, ale poza tą powieścią w wakacje ukazało się kilka innych pozycji o których warto wspomnieć. Wśród nich jest też powieść Crucible Troya Denninga, acz tym razem skoncentrujemy się na innego typu pozycjach.

„Complete Vehicles” DK, zawierająca słowo wstępne Johna Knolla to oczywiście zbiorcze wydanie „Niesamowitych przekroi”. Jest to przedruk albumów z klasycznej trylogii, Mrocznego widma (oba Davida Westa Reynoldsa), Ataku klonów i Zemsty Sithów (oba Curtisa Saxtona), ale zawiera też kilka dodatkowych stron. Wcześniej DK wydał już zbiorcze wersje słownika ilustrowanego i kompletne lokacje. Swoją drogą „Niesamowite przekroje” były już raz wydane razem w 2007 jako Complete cross-sections. Za nowe strony odpowiadają Kerrie Dougherty i Ryder Windham oraz graficy John Mullaney i Jon Hall. Całość kosztuje 35 USD i ma 200 stron.

Nie jest to jedyny produkt, który zaproponowało DK. Następny to „Ultimate Sticker Collection: Battles of Clone Wars”, czyli kolejny tom naklejek. Tym razem koncentrują się na Wojnach klonów, ale bardziej na ich filmowych wcieleniach. Album składa się z 1000 naklejek i kosztuje 12,99 USD. Ma też aż 96 stron.

Powinni też być zadowoleni fani Jeffreya Browna. Ukazała się właśnie jego trzecia książeczka – „Jedi Academy”. Tym razem znajdziemy w niej trochę więcej tekstu niż w poprzednich, ale co najważniejsze wciąż będą w niej te same, zabawne rysunki. Autor skoncentruje się na szkoleniu młodych Jedi. Całość ma aż 160 stron i wydana została przez Scholastic. Kosztuje 12,99 USD.

Nie próżnuje też Tom Angleberger. „The Suprise Attack of Jabba the Puppett” to kolejna cześć cyklu o papierowym Yodzie. Tym razem Dwight i jego przyjaciele będą musieli się zmagać ze złowrogim programem rozrywkowym, który zapoczątkowano w szkole... Wydane przez Amulet Books dzieło liczy sobie 224 strony i kosztuje 12,95 USD. Forma bardzo zbliżona do poprzednich tomów. W Polsce dotychczas ukazały się dwie części - Dziwny przypadek papierowego Yody oraz Darth Paper kontratakuje.

Jedna z zdecydowanie najdziwniejszych pozycji tych wakacji to „William Shakespeare’s Star Wars” Iana Doeschera. To swoista adaptacja „Nowej nadziei” ale napisana w sposób taki, w jaki mógłby zrobić to William Szekspir. Wydana przez Quirk Books książka liczy sobie 176 stron i kosztuje 14,95 USD.

Pamiętacie podręcznik do nauki języka Wookieech? Teraz mamy swoistą drugą część. „How to speak Droid with R2-D2: A communication manual” to dokładnie ten sam typ książeczki, tylko główny bohater jest inny. Autorem jest Urma Droid (pseudonim), a za ilustracje odpowiada JAKe. Dodatkowo podręcznik ten wydaje też dźwięki, by lepiej zrozumieć o jaki pisk R2-D2 chodzi. Wydane przez Chronicle Books dzieło ma zaledwie 12 stron i kosztuje 16,95 USD.



Scholastic natomiast wydał pozycję bardziej naukową. „Star Wars: Science Fair Book” używa tematów z “Gwiezdnych Wojen”, by zainspirować dzieciaki do robienia naukowych eksperymentów. Opisano tu ich około 30. Pozycja ma 128 stron i kosztuje 9,99 USD.

Dość mocno jest też promowany „The Yoda Chronicles”, tym razem dostaliśmy go w wersji książkowej. 64 stronicowa adaptacja została wydana przez DK i kosztuje 18,99 USD.

Ale to nie jedyny produkt powiązany z LEGO. DK przygotowało kolejny tom „LEGO Star Wars: Battle of Crystals Brickmaster”. Właściwie to bardziej zestaw LEGO niż książka. Wcześniejszy tom Brickmaster Star Wars zostały wydany także w Polsce przez Ameet. Nowy kosztuje 32,99 USD. Całość liczy sobie 80 stron (kilka instrukcji) no i oczywiście najważniejsze są klocki.
KOMENTARZE (4)

Książkowych adaptacji „Powrotu Jedi” było kilka. Oczywiście ta najważniejsza to na pewno Powrót Jedi Jamesa Kahna, czyli oficjalna książkowa wersja. Jak to z nimi zawsze było, bazuje ona na scenariuszu, niekoniecznie na skończonym filmie, stąd pojawiają się pewne rozjazdy, ale z tego doskonale sobie zdajemy sprawę. Powieść ukazała się po raz pierwszy 12 maja 1983, czyli jeszcze przed filmem. Z jednej strony rozwijała ona uniwersum, z niej dowiedzieliśmy się o pojedynku nad jeziorem lawy, ale też o tym, że Owen Lars to brat Obi-Wana.

Prawdziwe bogactwo adaptacji to książki młodzieżowe. Return of the Jedi Rydera Windhama powstała stosunkowo późno, ale może dzięki temu dość wiernie odwzorowuje nie tylko scenariusz, ale i sam film. Windham nie poprzestał na jednej adaptacji, „Powrót Jedi”, acz w formie okrojonej pojawia się także w jego The Rise and Fall of Darth Vader. Istnieją też adaptację skierowane do młodszego odbiorcy. Wydawnictwo Chronicle opublikowało wersję z serii Mighty Chronicles, powstały także dwie opowieści filmowe. Ta z 1997 J.J. Gardnera została wydana także w Polsce. Poprzednią wersję napisaną przez Joan D. Vinge wydało Random House jeszcze w 1983.

Jest też kilka albumów dedykowanych VI epizodowi. Najważniejszy to oczywiście Powrót Jedi – Album, wydany także w Polsce, zawierający scenariusz. Inne, niestety, najczęściej są łączone w pakiety klasycznej trylogii. Choćby Słownik obrazkowy Rydera Windhama, Niesamowite przekroje Davida Westa Reynoldsa, czy choćby niewydane w Polsce Complete Locations Jamesa Luceno (część dotycząca „Powrotu Jedi”).

Nie można nie wspomnieć o albumie o powstawaniu filmu. „The Making of Star Wars: Return of the Jedi” Johna Philipa Peechera ukazał się w sierpniu 1983. Książka ta nie była wznawiana, acz jesienią tego roku ukaże się „The Making of Return of the Jedi” J.W. Rinzlera. Podobnie jak to miało miejsce z „Imperium kontratakuje” oryginalny album zostanie potraktowany jako część danych źródłowych, jednak całość zostanie napisana na nowo. Właściwie to już została, bo Rinzler skończył pracę nad tym dziełem.



„Powrót Jedi” miał dość dużo szczęścia w EU, napisano kilka książek, które bezpośrednio odnoszą się do wydarzeń filmowych. Pierwsze są oczywiście Cienie Imperium Steve’a Perry’ego, które są łącznikiem między „Imperium kontratakuje” a szóstym epizodem, no i oczywiście wprowadzeniem. Podobnie jest z Paktem na Bakurze Kathy Tyers, której akcja rozpoczyna się jeszcze na Endorze, tuż po zwycięstwie. Prawdziwe bogactwo EU mamy w sidequelach do „Powrotu”. Cała trylogia „Wojen łowców nagród” (Mandaloriańska zbroja, Spisek Xizora i Polowanie na łowcę) K.W. Jettera dzieją się w trakcie wydarzeń filmowych, acz oczywiście istotne są tam także retrospekcje. Nie można zapominać także o Opowieściach z Pałacu Jabby, czyli antologii pod redakcją Kevina J. Andersona. Również Opowieści łowców nagród opisują nam losy niektórych postaci wchodząc wprost w szósty epizod.

„Powrót Jedi” był związany także z wysypem książeczek dla dzieciaków, ale tu trzeba podchodzić ostrożnie, gdyż wszystkie książeczki związane z Ewokami początkowo wydawano z logiem „Powrotu Jedi”. Dobry przykład to The Adventures of Teebo Joe Johnstona, gdzie akcja już jest związana z serialem i filmami, logo jeszcze nie. Jedną z takich typowych książek związanych stricte z ROTJ był z pewnością „Han Solo’s Rescue” Kay Carrol, książeczka typu pop-up, czyli rozkładówka.

Wszystkie atrakcje Drugiego Tygodnia Powrotu Jedi znajdziecie w tym miejscu.
KOMENTARZE (0)

Do sprzedaży trafił nowy album z Mrocznego widma. Jest to pierwsza z kilku zapowiadanych pozycji, które niedługo ukażą się na rynku nakładem wydawnictwa Egmont.

Część I Mroczne widmo. Nowy słownik ilustrowany

Nowy słownik ilustrowany to wyczerpujące źródło informacji o pierwszej części sagi Gwiezdnych Wojen. W nowym, wzbogaconym wydaniu albumu Gwiezdne Wojny: Część I. Słownik obrazkowy, publikowanego w 1999 roku fani znajdą więcej postaci, statków i stworów. Na kartach albumu znalazło się mnóstwo zachwycających szczegółami zdjęć bohaterów, ich strojów, a także droidów i urządzeń z okresu Republiki. Dzięki przepastnym archiwom wzbogacono dotychczasowe wiadomości i dodano całkiem nowe.
Nowy słownik ilustrowany zawiera mnóstwo dotąd niepublikowanych zdjęć.
Niezwykle bogaty materiał ilustracyjny został dodatkowo uzupełniony o nowe postacie i przedmioty z uniwersum Gwiezdnych Wojen.
Autor David West Reynolds, tłumaczenie Anna Hikiert. Cena 39,99 zł, 96 stron, twarda oprawa.
KOMENTARZE (8)

Jak wiadomo premiera Mrocznego widma w 3D coraz bliżej, pozostał już niecały miesiąc. Tymczasem jak donosi strona empik.com wraz z filmem na polskim rynku nakładem wydawnictwa Egmont pojawi się "Część I Mroczne widmo. Nowy słownik ilustrowany". Nowy słownik, zawierający podobne, choć rozszerzone treści co poprzedni Słownik obrazkowy, zostanie wydany na początku lutego w twardej oprawie.


Nowy słownik ilustrowany to wyczerpujące źródło informacji o pierwszej części sagi Gwiezdnych Wojen. W nowym, wzbogaconym wydaniu albumu Gwiezdne Wojny: Część I. Słownik obrazkowy, publikowanego w 1999 roku fani znajdą więcej postaci, statków i stworów. Na kartach albumu znalazło się mnóstwo zachwycających szczegółami zdjęć bohaterów, ich strojów, a także droidów i urządzeń z okresu Republiki. Dzięki przepastnym archiwom wzbogacono dotychczasowe wiadomości i dodano całkiem nowe.
Nowy słownik ilustrowany zawiera mnóstwo dotąd niepublikowanych zdjęć.
Niezwykle bogaty materiał ilustracyjny został dodatkowo uzupełniony o nowe postacie i przedmioty z uniwersum Gwiezdnych Wojen.
Autor David West Reynolds, tłumaczenie Anna Hikiert. Cena 39,99 zł, 96 stron, twarda oprawa. Premiera: 8 luty 2012 r.

O oryginalnym wydaniu tego słownika pisaliśmy tutaj. Warto dodać, że właśnie dziś trafiło ono na amerykański rynek.
KOMENTARZE (13)

Od dziś w USA do nabycia jest najnowszy zbiorczy album DK, tym razem składający się z Niesamowitych przekroi. Poza przedrukiem 4 standardowych albumów:

Gwiezdne Wojny Niesamowite przekroje Przewodnik po pojazdach i statkach Gwiezdnych Wojen - David West Reynolds
Gwiezdne Wojny Część I Niesamowite przekroje Przewodnik po pojazdach z filmu Gwiezdne Wojny: Część I - David West Reynolds
Gwiezdne Wojny Atak klonów Niesamowite przekroje Przewodnik po pojazdach i statkach z filmu Gwiezdne Wojny Część II - David West Reynolds
Oraz albumu z trzeciej części, dostaniemy kilka nowych pozycji, a także poprawione dane w starych.



Dodatkowo w USA ukazało się wznowienie Star Wars: The Visual Guide Rydera Windhama z tajemniczym dopiskiem "Special Edition". Zapewne jest to wersja wzbogacona o kilka stron.


KOMENTARZE (0)

Przez lata czytelnicy i fani Gwiezdnych Wojen mogli podziwiać wspaniałe prace DK Books, która stworzyła zajmujące i pouczające przewodniki po świecie Sagi. W najnowszym Insiderze (a za nim na Starwars.com) zapowiedziano, że DK wyda Star Wars: The Complete Visual Dictionary, kompletny przewodnik po całej sadze. Pierwszą jego zapowiedź można przeczytać tutaj.

Poniżej garść tego, co zobaczymy w środku nowego przewodnika, który jest połączeniem wszystkich czterech poprzednich słowników w jednym tomie, dodatkowo wzbogaconym o nowy materiał. Zemsta Sithów została ukazana jeszcze bardziej szczegółowo, w szczególności Utapau i Mustafar, Wojny Klonów i Rozkaz 66. Także oryginalna trylogia została rozbudowana, lepiej poznamy Sojusz Rebeliantów, Imperialny personel i wiele innych. Dołączono nowe rysunki i zdjęcia modeli specjalnie zbudowanych do tego projektu, jak wcześniej wycięty olbrzymi przekrój Sarlacca stworzony przez Roberta E. Barnesa a także rozbudowane spojrzenie na R2-D2 z informacjami o jego wnętrzu spod pióra Dona Biesa.

Autorami tej pozycji są David West Reynolds, James Luceno i Ryder Windham, którzy blisko współpracowali z Lucasfilmem i Industrial Light & Magic, by ukazać często unikalne informacje. Rezultatem jest wspaniała wizualna galeria postaci, stworów, sprzętu z całej Sagi, którą trudno gdziekolwiek indziej zobaczyć.

The Complete Visual Dictionary pojawi się w październiku 2006.

Historia tych Słowników sięga roku 1998, kiedy to po sukcesie Wersji Specjalnej wydano pierwszy z nich opisujący Oryginalną trylogię. Został on wydany przez Egmont w Polsce w roku 2000. Dalej w roku 1999 był słownik z Mrocznego Widma, w 2002 z Ataku klonów, a w 2005 nie wydany już w Polsce z Zemsty Sithów.



Pod koniec 2005 w USA wyszedł jeszcze jeden, The Ultimate Visual Dictionary, który traktował całą sagę jako jedno, wplatając w nią przede wszystkim wydarzenia z EU, a także informacje o powstawaniu samego filmu. Ten ostatni nie zostanie włączony do wydania zbiorczego.

Poza Słownikami Obrazkowymi, wydawnictwo Dorling Kindersley może się pochwalić także wydanymi w Polsce Niesamowitymi przekrojami (z trylogii, Epizodu I i Epizodu II, z ROTS standardowo nie został wydany w Polsce), a także niewydane w Polsce Niesamowite Lokacje, które w październiku ubiegłego roku zostały wydane w zbiorczym tomie (więcej).








KOMENTARZE (0)

Dorling Kindersley, którego gwiezdno-wojenne albumy są znane także i w Polsce, jesienią w USA wypuści dwie kolejne książki, będące zbiorami przewodników.

Tym razem będzie to „Star Wars: The Ultimate Visual Guide” – czyli Słownik Obrazkowy po całej sadze. Autorem tekstu będzie Ryder Windham, a ilustracje będą pochodzić z całej sagi. Słownik będzie zawierał historię galaktyki Gwiezdnych Wojen, kluczowe postaci, technologie, tworzenie filmów, EU, kolekcjonaria i fandom Gwiezdno-Wojenny. Dodatkowo znajdzie się w nim ponad 600 obrazków. Pozycja ta pojawi się w październiku.

Co ciekawe w październiku pojawi się również druga pozycja „Star Wars: Complete Locations – Inside the Worlds of Episode I to VI”. Będzie to kontynuacja pozycji, nigdy nie wydanych w Polsce – czyli przekrojów po lokacjach. Wszystko zostanie ładnie zilustrowane wzbogacone diagramami i mapami autorstwa Hansa Jenssena, Richarda Chasemore’a i Roberta E. Barnesa. Pozycja ta będzie zawierać mapy i informacje z poprzednich wydań „Inside the Worlds of…” (napisanych przez Davida Westa Reynoldsa, Cristin Lund, Simona Beecrofta i Jamesa Luceno), ale też będą nowe i uzupełnione informacje przez Kerrie Dougherty, jak również nowe ilustracje.
KOMENTARZE (4)

Miałem możliwość zapoznania się z kilkoma stronami słownika obrazkowego Attack of the Clones - The Visual Dictionary autorstwa Davida Westa Reynoldsa. Zatem poniższy tekst jest potwierdzeniem wcześniejszych domysłów i przecieków, jakimi byliśmy zasypywani przez kilka ostatnich miesięcy. Część jednak jest zupełną nowością. Spoiler:

C-3PO: Dwa lata po tym jak Anakin odszedł od matki pod opiekę Qui-Gon Jina, Shmi Skywalker zdobyła od Watto powłokę ze starego droida i zamontowała ją do C-3PO.

Cliegg Lars: żył w ciasnym mieszkaniu w jednym z drapaczy chmur, a potem odszedł na farmę na Tatooine. W czasie poszukiwania robotników, natknął się na kobietę - była to Shmi Skywalker, którą wykupił od Watto i się z nią ożenił.

Na jednym ze zdjęć jest ciekawe krzesło "Mechno-Chair" na którym Cliegg Lars będzie się poruszał ponad ziemią. Spowodowane to będzie tym, że podczas ataku Tuscenów Cliegg dozna bardzo poważnego urazu nogi.

Clone Trooperzy będą używali karabinów DC-15 (DC-15 Rifle) i blasterów (DC-15 blaster).

Na stronie poświęconej Yodzie w ramce Data File znajduje się informacja, że więcej niż 9000 wyszkolonych Jedi jest rozsianych po całej Galaktyce, natomiast 200 stale przebywa w świątyni Jedi, w gotowości do nagłych misji.

Na kolejnych stronach znajdziemy oczywiście opisy przeróżnych postaci (Barriss Offee, Luminara Unduli, Shaak Ti, Kit Fisto, Mace windu...), znajdziemy także dosyć szczegółowe opisy broni: lightsabery, training lightsabery, blastery itp... Jango Fett używa modelu WESTAR-34 Blaster. Będzie się także posługiwał komputerem (Personal Datapad). Oczywiście w albumie znajdziemy świetnej jakości zdjęcia z opisami z czego dokładnie zbudowane są zbroje, bronie, statki... ale także ubrania.

Bardzo ciekawie wygląda Airspeeder Boby Fetta. Na stronie poświęconej Fettom w ramce Data File mamy potwierdzenie, że Boba jest doskonałą kopią genetyczną Jango. Jango wie, że Darth Tyranus, który zrekrutował go (10 lat przed wydarzeniami z AOTC) do projektu tworzenia armi klonów - w rzeczywistości jest hrabią Dooku, liderem separatystów.

Na kolejnych stronach przedstawieni są Kaminoanie: Taun We i Ko Sai. W stałej tabelce jaką jest "Data File" znajduje się ciekawostka: Kaminoanie widzą kolory tylko w ultrafiolecie, ale o tym już chyba kiedyś pisaliśmy.

Na stronach poświęconych Zam Wesell nie mogło oczywiście zabraknąć zdjęć droida zabójcy (Assassin Droid czyli ASN-121) i zabójczych kouhunów (Killer Kouhuns), które pochodzą z Indoumodo. Model blastera, którym posługuje się Zam to: KYD-21
(koniec spoilera).
KOMENTARZE (0)

Jak zapowiedziała oficjalna strona starwars.com - wydawca Dorling Kindersley kontynuuje ilustrowaną serię albumów z Gwiezdnych Wojen.

Star Wars: Attack of the Clones - The Visual Dictionary. Autorem albumu jest Dr. David West Reynolds, który sporo czasu spędził na Skywalker Rancho skąd brał wszelkie materiały do tego obrazkowego słownika. Znajdzie się w nim około 500 zdjęć, grafik, itp...

Star Wars: Attack of the Clones Incredible Cross-Sections. Będzie zawierał przekroje z dokładnymi opisami wszystkich pojazdów z Ataku Klonów.

O planach Egmontu związnych z Niesamowitymi Przekrojami i Słownikiem Obrazkowym wspominaliśmy 14 lutego. Niedawno opublikowaliśmy kilka skanów z tych albumów: tu i tu. A w styczniu zamieściliśmy świetnej jakości skany okładek (ale wygląd Niesamowitych Przekrojów różnił się od obecnej wersji).
KOMENTARZE (0)